Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Creissoun(-d'Islando)
Rorippa islandica
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cresson d'Islande.
Descripcioun :Lou creissoun-d'islando es uno planto naneto que souvènt rebalo au sòu e que trachis en ribo de lau, mueio e riéusset d'auto mountagno. Aquesto planto raro douno d'èr au creissoun-de-palun que se retrovo mai bas en plano. Se n'en destrìo pamens qu'a la baso de si fueio e li valvo dóu fru mai primo. De tout biais vènon pas i mémis estànci .
Usanço :Poudèn pensa que, coume lis àutris espèci dóu gènre Rorippa, lou creissoun-d'Islando es uno planto manjadisso. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Lau
- Estang
- Mueio
- Riéusset
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Rorippa islandica (Oeder ex Gunnerus) Borbás, 1900